Een kort ritje met de tram later stond ik voor het Van Gogh Museum. Ik kon fluitend de rij passeren, wapperde even met m’n museumkaart (nou goed, hij moest even gescand worden) en kon naar binnen. Het was behoorlijk druk in het museum, een combinatie van toeristen en ouders met kinderen vanwege de krokusvakantie.
Ik zag dat ze ook audiotours aanboden voor vijf euro’s en besloot er een te nemen. De audiotour was voor de vaste collectie, maar die wilde ik juist zien. De expositie van Gauguin bewaar ik voor een bezoekje met Misha.
Ik moest een trap oplopen en ging de ruimte binnen waar de werken van Van Gogh hangen. Al meteen voelde het goed; ze hebben de schilderijen veel ruimte gegeven en met een logische indeling opgehangen.
Ik ben echt een leek en wist helemaal niets over Van Gogh, behalve dat hij De Aardappeleters heeft geschilderd. En vaag kon ik me ook iets herinneren over een schilderij met zonnebloemen in een vaas. That’s it.
En ik moet je nu zeggen dat ik Van Gogh echt heel goed vind. De werken uit zijn Nederlandse perioden spreken mij het meeste aan, vanwege de donkere, duistere manier van schilderen. Gek genoeg vind ik de Aardappeleters zelf niet het meest aansprekende schilderij. Ik waardeer het voor de positie die het nu inneemt in de kunstwereld, maar ik vond zelf andere werken mooier. Mijn oog viel op een klein schilderij dat door veel mensen juist voorbij werd gelopen.
Dit schilderij sprak mij enorm aan door het mysterieuze perspectief. De naaiende vrouw staat centraal, maar wordt gek genoeg anoniem gelaten. Het toont dat Van Gogh vooral wilde leren omgaan met verschillende manieren van licht schilderen (zo bleek uit zijn brieven) en niet zozeer geïnteresseerd was om de vrouw zo duidelijk mogelijk te schilderen.
Ook de werken uit de latere perioden vond ik heel mooi. Bij het nemen van de volgende foto ben ik bijna uit het museum verwijderd. Ik had heus wel gezien dat je niet mocht fotograferen, maar probeerde met m’n iPhone stiekem een plaatje te schieten. Meteen kwam er een vrouw van de beveiliging op me af die tegen me snauwde dat ik geen foto’s mocht nemen. Ik schaamde me natuurlijk hevig, niet om het feit dat ik een foto nam, maar dat ik zo dom was om niet eerst om me heen te kijken. Ik snap persoonlijk niet wat er schadelijk is aan het nemen van een foto (zonder flits, zonder bijlichting). Kan iemand me dat vertellen?
Goed, verder. De landschappen uit deze periode van Arles spraken me het meest aan. Zo kleurig, zoveel oog voor details maar tegelijk wordt er toch zo veel aan de fantasie van de kijker overgelaten. Mijn favoriet was De Oogst. Dit werk was indrukwekkend van meters afstand en van dichtbij vond ik het ineens heel anders overkomen. Prachtig gedaan.
Zo kwam ik langzaam bij het schilderij met de zonnebloemen, een ander bekend werk. De audiotour legde me uit dat het werk is geïnspireerd op bloemen-studies van anders schilders en dat Van Gogh diep onder de indruk was van het kleurgebruik van dat soort schilderijen. Zijn studie van zonnebloemen is zeer goed. Er is zoveel geel gebruikt, maar toch is er nog steeds zoveel nuance in al dat geel te ontwaren.
Het mooiste aan deze tentoonstelling vond ik dat je duidelijk kon zien welke progressie Van Gogh heeft doormaakt. Van donkere, onbehouwen schilderijen in het begin, naar de invloed die Parijs op hem had, tot aan zijn laatste periode in het Saint-Rémy.
Persoonlijk vind ik juist de beginperiode het mooist. Ik houd erg van donkere schilderijen, waar veel aan de fantasie wordt overgelaten. Zijn schilderijen uit de periode dat hij bij zijn ouders woonde in Nuenen vond ik geweldig; ik kon even kijken in het Brabant van de 19e eeuw.
Ik wil dolgraag nog een keer naar dit museum. Voor de expositie van Gauguin, maar zeker om nog een keer enkele werken van Van Gogh te bekijken. Ik heb nu al het gevoel dat de details wegsijpelen uit mijn geheugen, dat vind ik heel jammer aan het bezoeken van musea. Er is zo ongelooflijk veel te zien en je kunt het nooit allemaal onthouden. Konden je ogen maar high res foto’s nemen :(
2 comments:
Goed verhaal!
Ik had nooit zoveel met van Gogh. Tótdat ik in het Musée d'Orsay voor het eerst langer voor die doeken stilstond en het ook kon vergelijken met tijdgenoten. Om de een of andere reden was de klik er toen wel. Ik vind het van Gogh Museum ontzettend gaaf omdat je er heel mooi de carriere en ontwikkeling van 1 kunstenaar kunt volgen. Dezelfde reden die bijvoorbeeld ook het Musée Rodin in Parijs zo indrukwekkend maakt. Je kunt alle stadia van een ontwikkelingsproces heel mooi volgen. En in het VGM hebben ze dan ook nog al die correspondentie en zo. Dat maakt het plaatje nog completer. We moeten maar snel teruggaan, ook voor Gauguin!
Wat dat fotograferen betreft, ik denk dat dat om 2 redenen niet mag. Enerzijds omdat ze misschien bang zijn dat ze anders geen museumgidsen en zo meer verkopen. Bij moderne en hedendaagse kunst rust er bovendien soms nog copyright op een kunstwerk, al is dat bij van Gogh natuurlijk niet meer het geval.
De tweede reden is volgens mij dat als je fotograferen zonder flits toestaat, het heel lastig te controleren is. Ik weet uit ruime ervaring dat veel mensen zonder een moment na te denken maar een end wegflitsen. Kan we er wel aan ergeren, zeker als ik voor mijn geliefde Vlaamse Primitieven sta. Die panelen zijn op hout geschilderd, hartstikke kwetsbaar, en kunnen dus écht niet tegen teveel geflits. Door fotograferen helemaal te verbieden is het misschien makkelijker te handhaven: Nu kunnen zaalwachten er meteen wat van zeggen als iemand een camera tevoorschijn haalt. Anders moeten ze eerst wachten of er geflitst gaat worden, en dan is het natuurlijk al te laat.
Ik werd pasgeleden trouwens ook op m'n vingers getikt toen ik een foto (zonder flits uiteraard) wilde maken op de Hoppertentoonstelling in de Kunsthal. Niet eens van een schilderij maar van de mensen die ervoor stonden. Ik had gelezen dat je in de Kunsthal wél mocht fotograferen. Dat bleek ook te kloppen, maar het mocht NIET op die tentoonstelling. Kreeg dus ook een preek voor m'n kiezen en voelde me héél schuldig...
A-ha! Perfect timing! I have just gone to the new Van Gogh exhibition here in London, at the Royal Academy of Arts. My own review will be up next week I think.
The average queueing time for tickets: 2.5 hours! Thank the gods I didn't have to wait.
Post a Comment