Vegetarisme, waarom?

In het dagelijks leven krijg ik nog regelmatig te maken met mensen die zich afvragen waarom ik ervoor kies om geen vlees te eten. Als ze dan horen dat ik het liefst ook geen kaas eet, geen melk drink en geen eieren eet zijn ze vaak helemaal flabbergasted. Ik wil deze post dan ook besteden aan het uitleggen waarom ik voor deze levenswijze heb gekozen.

Ik wil er nu al bijzeggen dat ik absoluut geen problemen heb met het feit dat sommige mensen dol zijn op vlees. Ik kan me inleven in het ‘dol zijn op voedsel’, ik heb ook een enorme zwakte als het op chocolade aankomt. Helaas constateer ik vaak dat sommige mensen zich op een bepaalde manier aangevallen lijken te voelen door het feit dat ik naast vlees geen kaas en dergelijke wil eten. Alsof mijn keuzes op het gebied van eten een bedreiging voor hen persoonlijk zijn. Kenmerkend zijn dan vaak reacties als “hoe jij eet kan toch niet gezond zijn”, “dan kun je toch niets meer eten”, “wat is er mis met een eitje” vergezeld met misprijzende blikken. Ik vind het jammer dat er zonder nadenken vaak hard wordt geoordeeld over de keuzes die andere mensen maken.

Iedereen moet zelf weten wat hij/zij in zijn mond stopt, maar ik zie het lichaam vooral als iets wat je goed moet verzorgen. Je moet het er ten slotte je hele leven mee doen. Bijna iedereen weet wel dat verzadigde vetten en te veel suikers (de zogenaamde lege calorieën) niet goed zijn. Waarom eten we het dan? Puur omdat het onze smaakpapillen genoegen doet. Ik at tot een paar jaar terug ook te veel chocolade, hamburgers met mayonaise, chips en andere ongezonde dingen; het is bijkans een wonder dat ik niet dik ben geworden. Ook is er wetenschappelijk bewijs dat wij vanuit evolutionair oogpunt de neiging hebben om veel vetten te eten. Vroeger, in de tijd dat wij nog nomaden waren, waren die namelijk schaars. Tot de industriële revolutie was voor de meeste mensen het leven nogal ruig: je moest hard lichamelijk werk verrichten om de kost te verdienen. Maar nu is dat zo anders! De meeste mensen zitten heel de dag en stappen in de auto om zich van A naar B te begeven. Dit is uiteraard een simplistische weergave van de geschiedenis, maar in de kern komt het er wel op neer. Een gezonde levensstijl is dezer dagen meer een keuze dan een gegeven. Kijkend naar de cijfers kun je haast niet anders dan concluderen dat de vele mensen in Nederland niet gekozen hebben voor de gezonde levensstijl. Het percentage mensen dat overgewicht heeft is zo’n 40% geloof ik. Ik wil niet zover gaan door te stellen dat dit alles volledig ieders eigen schuld is, de voedingsindustrie speelt ook een grote rol. Overal is tegenwoordig voedsel te verkrijgen, maar vooral slecht voedsel. Ook is veel voedsel wat nu makkelijk te krijgen is processed food. Neem bijvoorbeeld wit brood. Het wordt gemaakt van granen, dus is het gezond zou je zeggen. Niet dus. De whole grain is volledig verwerkt, zodat hij bijna van alle voedingsstoffen is ontdaan. Volkoren brood is beter, maar nog steeds processed food. Idealiter moet je de granen en zaden eten zoals ze zijn: rauw en heel. In wit brood zitten veel meer ‘simpele koolhydraten’ (doordat de granen niet heel zijn gelaten zijn de structuren aangetast), waardoor je er veel meer van kunt eten voor je vol zit. Verder zal je bloedsuiker spiegel sneller stijgen, maar als deze weer daalt zal je ook sneller honger krijgen. Dit is kort en simpel uitgelegd hoe het werkt. 

Laat ik vooraleerst zeggen dat ik er niet voor heb gekozen om vegetariër te worden vanwege het dierenleed, al heeft het er zeker wel mee te maken. Ik had in die tijd een veganist als vriendje en hij heeft me als eerste aan het denken gezet over eten. Voor die tijd dacht ik er echt niet over na; een stuk vlees was gewoon een product. Ik werkte toen in de thuiszorg als bijbaantje en moest 10 km fietsen om naar het adres te gaan waar ik moest werken. Ik nam er lekker de tijd voor en ging in een weiland zitten lunchen. Terwijl ik m’n boterham naar binnen werkte keek ik eens om me heen. De koeien stonden te grazen en keken soms geïnteresseerd om. “Waarom eet ik deze beesten op?”, was echt letterlijk wat ik dacht. Ik voelde toen dat ik geen vlees meer wilde eten. Nadat ik het besluit had genomen is het geen moment moeilijk geweest om het vol te houden. Het enige wat ik me kan herinneren is dat ik na drie maanden een keer over een broodje döner droomde. Bepaald geen culinair hoogstandje wat ik verder zal missen.

Ik begon met boeken te lezen en websites af te struinen naar informatie. Veganisme was toen nog een ver van mijn bed show, dus ik bleef wel kaas eten. Dat vond ik toen nog heel lekker. Wel ging ik over van koeienmelk op sojamelk. In de eerste maand als vegetariër voelde ik me fantastisch. Ik heb in die maand ook een koekje, snoepje of chocolaatje op. Ik deed in die tijd vrij weinig aan sport en was toch vier kilo kwijt. Wat me echter vooral blij maakte was de mentale helderheid. Ik voelde me meer gefocust qua gedachten. Dit had zijn weerslag op mijn humeur; ik voelde me vrolijker. Helaas ging ik na die maand weer snoepen, ook al is het maar af en toe, en de effecten verdwenen een beetje. Ik heb nooit weer net als toen een maand lang van het snoep af kunnen blijven. Geen idee waar ik toen de discipline vandaan haalde.

In dit verhaal zit wel een beetje mijn doel verpakt. Het liefst wil ik van al het snoep en dierlijke producten af. Ik eet nog steeds af en toe kaas en zie daar weinig slechts in, maar ik heb een sterk gevoel dat ik mezelf mentaal kan stimuleren als ik niet meer zou snoepen en alleen plantaardig voedsel eet. Dit dieet zal dan ook meer richting raw food moeten gaan. Dit is echter iets waar ik nu totaal nog niet aan toe ben. Ik hou van chocola op zijn tijd, doe nog steeds feta door m’n salade, neem soms een bakje vla en ben dol op een roze koek. Het verschil is alleen dat ik het zo spaarzaam mogelijk eet en het in de toekomst uit wil bannen. Dit stuit sommige mensen tegen de borst. Het is haast alsof ze denken dat ik dan mezelf van het plezier van het leven beroof. Zo zie ik dit niet. Uiteindelijk wordt ik veel blijer van het voedsel van de natuur uit zichzelf te bieden heeft, zonder dat er menselijke processen aan te pas moeten komen. Ooit wel eens een perfect rijpe mango gegeten? Daar kan geen reep chocolade tegenop! Call me crazy, maar ik zie veel mogelijkheden op dit gebied.

Kortom: de reden waarom ik vegetariër ben geworden is dus niet direct te vinden in het gebied van dierenwelzijn, milieu, efficiëntie van plantaardige producten, enzovoorts. Het ligt primair in het gebied van gezondheid. Die andere redenen om vegetariër te worden zijn zeker valide, maar voor mij slechts fijne bijzaken. Dus als mensen aan mij vragen: Waarom ben je vegetariër? Dan zou ik eigenlijk moeten antwoorden: Omdat ik mij daar prettig bij voel. Dat is namelijk wel het belangrijkste.